СЕРВИС ТИЗИМЛАРИ

    Сервис тизимлари фойдаланувчи ва ШК нинг самарали ызаро ишини таъминлаш учун ишлатилади, улар операсион тизим фойдаланувчи интерфейсининг (интерфасе — уланиш, келишиш) =ышимча ва кенгайтмасидир — фойдаланувчи ва ОТ ыртасидаги воситачилик вазифасини бажаради. Сервис тизимлари шартли равишда интерфейсли тизимлар, ОТ =оби=лари ва утилитларга былинади.

    Интерфейсли тизимлар — бу кыпинча график типдаги кучли сервисли тизим былиб, улар нафа=ат фойдаланувчининг, балки ОТ нинг дастурли интерфейсини (ОТ нинг амалий дастурлар билан бирлашиши) щам мукаммаллаштиради, хусусан, кышимча ресурсларни та=симлашни баъзи =ышимча жараёнларини амалга оширади. Интерфейсли тизимларга мисол сифатида Wиндоwс, Дефквиеw, Енсембле ва б. тизимларни келтириш мумкин.

    Жуда оммавий Wиндоwс тизими автоном ёки фойдаланувчининг щар бир ойнача билан ызаро бо\ланган ызаро щаракатини график манипулятор ёрданида, кып масалалик режимида виртуал хотирани ишлатиб ва хатто (Wиндоwс 3.1) виртуал машиналар тизими режимида дисплей екранида шаклланувчи бир нечта ойначаларга маълумотларни чи=аришни таъминлайди. Wиндоwс ДОС га =ышимча Ырнатилади (ДОС устига) ва шунинг учун кыпинча у яна ОТ кобири деб щам аталади. Wиндоwс 95, Wиндоwс 97 тизимлари ыз ичига операсион тизимларни олади (ДОС7, ДОС 97) ва улар шунинг учун "операсион тизимлар" деб аталади.

    ОТ =оби=лари фойдаланувчига ОТ ишлатилаётганига нисбатан сифат жищатдан янги интерфейс та=дим етади ва бунда интерфейсни билиш мажбурий емасдир; =оби=лар, фойдаланувчи билан меню тизими ёрдамида енг «дыстона» интерфейсни амалга оширади.

ОТ нинг енг оммавий =оби=лари: Нортон Соммандер, ПС Тоолс, ПС Шелл, Магеллан, МС ДОС Шелл (Wиндоwс ни еслатувчи) ва б.

    Утилиталар амалга оширилиши фойдаланувчидан махсус дастурларни ишлаб чи=иш талаб етиладиган, алощида типик, тез-тез ишлатиладиган жараёнларни бажаришни автоматлаштиради. Кыпгина утилиталар фойдаланувчи билан ривожланган муло=отли интерфейсга ега ва ало=ада былиш даражаси быйича =оби=ларга я=инлашади. Аслини олганда, ОТ =оби=лари ва интерфейсли тизимлар утилиталардан ташкил топган, лекин бу утилиталар битта тизимга бирлаштирилган. Оммавий утилиталар ичида =уйидагиларни таъкидлаш керак:

• магнит дискларга хизмат кырсатиш (форматлаштириш; тизим маълумотларини дискда са=ланишини ва бузилган та=дирда уни =айта тиклаш имкониятни таъминлаш; хатолик билан ычириб ташланган файлларни ва каталогларни щамда шу файллар ва каталогларни ичидагисини улар бузилган та=дирда =айта тиклаш; дискда файлларни енг =улай компоновка (жойлаштириш) ва дефрагментасия (=айта лавщолаштириш) =илиш; дискдан махфий маълумотларни уларни келгусида ы=иб былмайдиган =илиб, ишончли ычириб ташлаш ва б.);

• файлларга ва каталогларга хизмат кырсатиш (яратиш, нусхалаш, =айта номлаш, юбориш, тезда =идириш, ычириш ва б.);

• файлларни архивлаштириш ва архивлаштиришни ёъ=отиш (архивлаштириш файл ылчамини сезиларли камайтиради);

• компютер вирусларидан щимоя =илиш ва бош=а кып нарсалар.

Hosted by uCoz