ЛХТларнинг даражали типларн

    ЛХТ ларида фойдаланувчилар учун иккита структур-функсионал бы\ин: ишчи стансиялари ва серверлар жуда мущим щисобланади.

Хамма ЛХТ лар щам пунктлари таркибида ажратилган серверларга ега емас, баъзи щолдарда сервер вазифаси тармо=нинг ишчи стансиялари ыртасида та=симланган каби былади.

    Шу ну=таи назардан икки типдаги ЛХТ ты\рисида сыз юритиш мумкин:

• марказлашмаган бош=ариладиган тармо=лар;

• марказий бош=ариладиган тармо=лар.

    Марказлашмаган бош=ариладиган тармо=ларда (уларни кыпинча битта даражали тармо=лар — пеер-то-пеер деб аташади) ишчи стансияларининг ызаро щаракатини умумий бош=ариш маркази ва =ийматларни са=лаш учун умумий =урилма ёъ=. Тармо=ни бош=ариш вазифаси бир тармо=дан иккинчисига узатилади. Тармо=ли операсион тизим ишчи стансиялари быйича та=симланган. Тармо=нинг щар бир стансияси щам мижознинг, щам сервернинг вазифасини бажариши мумкин. У бош=а ишчи стансияларини сыровларига хизмат кырсатиши ва пунктлари сыровларини тармо= хизматига юбориши мумкин. Тармо=нинг фойдаланувчисига бош=а стансияларга уланган барча периферия =урилмалари (магнит ва оптик дисклар, принтерлар, сканерлар, плоттерлар ва б.) тааллукли былади.

    Битта даражали тармо=ларнинг афзалликлари:

• паст нархи;

• ю=ори ишончлилиги.

Битта даражали тармо=ларнинг камчиликлари:

• унчалик кып былмаган ишчи стансияларини (10 тадан кып емас) улаш имконияти;

• тармо=ни бош=аришнинг мураккаблиги;

• стансияларни дастур таъминотини янгилаш ва ызгартиришнинг =ийинлиги;

• маълумотни щимоя =илишни таъминлашнинг мураккаблиги.

    Битта даражали тармо=лар Арти-Софт Лантастис, Новелл НетWаре Лите тармо=ли операсион тизимлар МС Windows фор Wоркгруопс кобиги асосида яратилади.

    Марказий бош=ариладиган тармо=ларда (уларни кыпинча ажратилган серверли тармо=, деб аташади) компютерлардан (серверлардан) биттаси барча ишчи стансиялари ишлатиши учун мылжалланган жараёнларни амалга оширади, ишчи стансияларнинг ызаро щаракатини ва бош=а бир =атор сервис вазифаларини бажаради.

    Маълумотларни =айта ишлаш жараёнида мижоз у ёки бу жараёнларни: файлни ы=иш, =ийматлар базасидан маълумотларни =идириш, файлни босиш ва х.к. бажариш учун серверга сыровни шакллантириши мумкин.

    Сервер мижоздан келган сыровни бажаради. Сыровни бажариш натижалари мижозга узатилади. Сервер умумий фойдаланиладиган маълумотларнинг са=ланишини таъминлайди, бу маълумотларга мурожаат =илишни таш=ил етади ва маълумотларни мижозга узатади.

Мижоз олинган маълумотларни =айта ишлайди ва =айта ишлаш натижаларини фойдаланувчи учун =улай кыринишда тасвирлайди, маълумотларни =айта ишлаш серверда щам бажарилиши мумкин.

    Сервери фа=ат маълумотларни таш=ил етиш, са=лаш ва мижозларга керакли маълумотларни бериш жараёнларини бажарадиган тизимлар «файл-сервер» тизими номига ега: серверда са=лаш билан бир =аторда маълумотларни мазмунли =айта ишлаш щам бажариладиган тизимларни еса «мижоз-сервер» тизимлари деб аташ =абул =илинган.

    Яъни «мижоз-сервер» тизимида сервер актив рол ыйнайди: у сыровга бутун файлни оддийгина бериб =олмасдан, балки маълумотларни олдиндан =айта ишлаши ва мижозга, ёки масалани ечилган натижаларини, ёки файлнинг, айнан мижозни =изи=тирган ва мижоз учун тасвирлаш =улай былган танлаб олинган ёзувларни бериши мумкин. Бундай технология, бош=а щамма нарсалардан таш=ари, тармо= ало=а каналларининг кам юкланишига имкон беради.

    «Файл-сервер» технологияси быйича ишлайдиган сервернинг ызини файл-сервер, «мижоз-сервер» технологияси быйича ишлайдиган сервернинг ызини еса илова-сервер деб аталади.

    Ажратилган серверли локал щисоблаш тармо=ларининг афзалликлари:

• ишчи стансияларнинг сонини чеклашнинг ёъ=лиги;

• битта даражали тармо=дарга нисбатан бош=аришни оддийлиги;

• ю=ори тезкорлик;

•маълумотларни щимоя =илишнинг ишончли тизими.
    Ажратилган серверли локал щисоблаш тармо=ларининг камчиликлари:

• битта ёки бир нечта компютерларни сервер учун ажратилганлиги сабабли ю=ори нархдалиги;

• тармо=нинг тезкорлиги ва ишончлилигининг серверга бо\ли=лиги;

• битта даражали тармо==а нисбатан кам мослашувчанлиги.

    Ажратилган серверли тармо=лар жуда кенг тар=алган щисобланади; бундай тармо=дар учун тармо=ли операсион тизимларга мисоллар: МС ЛАН Манагер, ИБМ ва Новелл Нет Wаре.

Hosted by uCoz