NOVELL NET WARE
ЛОКАЛ
ЩИСОБЛАШ ТАРМО/И
Локал
щисоблаш тармо=ларининг
(ЛХТ) типи ва
функсионал имкониятлари
кып жищатдан
уларда
ишлатиладиган
ОСИ баённомалар
и билан
тавсифланади.
Хусусан, бу
аппарат ёъли
билан амалга
ошириладиган
2 =уйи
даражанинг
баённомалари
интерфейсли
тармо=ли
плата билан
ва дастур
билан
=ыллаб-=увватланадиган
ю=ори
даражадаги
баённомалар
тармо=ли
операсион
тизим билан амалга
ошади.
ЛХТларидаги
тармо=ли
платалар
орасида
=уйидаги
платалар енг
кып =ылланилмо=да:
Ентернет тармо=нинг
шинали
топологиясини
ва моноканалга
тасодифий мурожаат
=илиш усулини
=ылланади.
Такен
Ринк тармо=нинг
щол=ыли (камро=
радиалли)
топологиясини
ва маркер
быйича мурожаат
=илиш усулини
=ылланади.
Аркнет
тармо=нинг
радиалли (камро=
шинали) топологиясини
ва маркер
быйича мурожаат
=илиш усулини
=ылланади.
ОСИ
нинг 5 та ю=ори
даражали
баённомаларини
=ылланувчи
тармо=ли
операсион
тизимлар
орасида
Новелл фирмасининг
Нет Wаре
ОТ енг кып
тар=алган. Нет
Wаре
операсион
тизими ОСИ
нинг 37
даражаларининг
баённомаларини
=ылланади ва
кыпгина тармо=ли
платалар
билан
биргаликда,
шу жумладан
Етщернет,
Токен Ринк,
Аркнет
платалари
билан щам,
ишлайди.
3 ва 4
даражалар
учун Нет Wаре
нинг баённомалари
Интернетwорк
Паскет
еХчанге (ИПХ
тармо=лараро
пакетли алмашиш)
ва се=уенсед
Паскет
еХчанге (СПХ
пакетлар
билан
тартибга
солинган алмашиш)
деб аталади. ОСИ
нинг 5 ва 6
даражалари
билан та=дим етиладиган
сервис
Новелл Нет
БИОС пакета билан
таъмин
ланади.
Нет Wаре
=оби=и 5, 6 ва 7
даражаларнинг
сервисини
та=дим етади
(43-расмга
=аранг).
Щозирги
ва=тда бизда
щам, чет елда
щам Новелл
Нет Wаре
операсион
тизимли
Етщернет тармо=ли
платалар
асосидаги
локал тармо=дар
енг оммавий
щисобланади. Бу
тармо=ли
кыпинча
Новелл Нет Wаре
тармо\и деб,
камро=
Етщернет тармо\и
деб аташади
(чунки бу тармо=ли
плата шу номдаги
тармо= учун
ишлаб
чи=илган).
Новелл
фирмаси
ишлатадиган
локал
щисоблаш тармо\ининг
асосий варианти
ингичка
коаксиал
кабелга
асосланади.
Ингичка
кабелнинг
былаклари махсус
разъёмлар
(ажраткичлар)
ор=али локал
щисоблаш тармо\анинг
компютерларида
жойлашган
тармо=
платаларини
бирлаштиради.
Тармо=нинг компютерлари
=аторида
битга ёки бир
нечта
файл-серверлар
(тармо=
«файл-сервер» модели
быйича
=урилади) ва
ишчи стансиялар
былиши керак.
Тармо=даги компютерларнинг
максимал сони
87 та. Йирик тармо=лар
сегментларга,
алощида майдаро=
ЛХТ ёки компютерлар
уланган
кабел
былакларига
былинади: узунлиги
185 метргача
былган битга
сегментда 30
тагача компютер
былиши мумкин.
Бутун тармо=нинг
максимал узунлиги
10 км атрофида.
Кейинги
ва=тларда Новелл
Нет Wаре
тармо\анинг
симларнинг ешилган
жуфглиги
асосидаги
варианти оммавийлашмо=да.
У ишчи стансияларни
файл-серверга
консентратор
ор=али уланишини
кызда тутади.
Битга консентратор
ундан 120 метргача
узо=ликда
жойлашган 12
та стансиянинг
ишлашини
=ыллаб-=увватлашга
=одир. Консентраторларни
каскадлар
билан
бирлаштириш мумкин
ва битта тармо=даги
сегментларнинг
максимал сони
1024
тани
Таш=ил етиши мумкин.
Етщернет тармо=ли
платасининг
Ырнига бу тармо=ларда
ИЕЕЕ802.3 код
белгиси
остидаги
уларнинг замонавийлаштирилган
варианта
ишлатилмо=да.
Шундай
=илиб, Новелл
фирмасининг Нет
Wаре
локал
щисоблаш тармо\и
икки вариантдаги
топологияларда
амалга
оширилиши мумкин:
шинали;
юлдузсимон.
Ингичка
кабоддаги ва
симларнинг ешилган
жуфтлигидаги
ЛХТ
сгруктурали
схемалари 70-
ва 71-расмларда
келтирилган.
Нет Wаре
(Нет Wаре 3.11
версияси) бу
асосан
серверда
жойлаштириладиган
ихтисослашган
операсион
тизимдир. Хусусан,
серверда
тизимни
юклаш ва=тида
бевосита
яратиладиган
тармо=ли ОС нинг
бир нечта бош
каталоглари
жойлашади.
Сйстем
тармо=ли ва
дискли
драйверларни,
юкланадиган
ва
бажариладиган
модулларни
ыз ичига
олади. Уларнинг
щаммаси фа=ат
сервернинг
тезкор
хотирасида
ишлайди. Фа=ат
тармо= маъмуригина
(бош
бош=арувчи)
уларга мурожаат
=илиши мумкин;
ишчи стансиялардаги
фойдаланувчилар
уларнинг
щу=у=лари
чекланганлиги
туфайли
одатда бу
каталогни
хдтго курмайдилар
щам.
Публис
утилита-менюларни
ва буйру=лар
сатри
утилиталарини
ыз ичига
олади, улар сервердан
ишчи стансиянинг
тезкор
хотирасига
бажариш учун
чи=арилади. Утилиталарнинг
бир =исми
фа=ат маъмур
учун мылжалланган,
утилиталарнинг
бир =исми
билан маъмур
щам, фойдаланувчилар
щам
ишлашлари мумкин.
Логин
фойдаланувчиларнинг
тармо==а
киришини ва ундан
чи=ишини =айд
=илиш учун
Логин ва Логонет
дастурларини
ыз ичига
олади. Логин фойдаланувчини
=айд =илиш ва унинг
фойдаланиш
щу=у=ларини инисиаллаш
дастуридир. Фойдаланувчи
номи ва махфий
сыз быйича
идентификасияланади,
бундан кейин
ынга жорий
тартиб номери
берилади ва у
тармо=да унинг
учун рухсат етилган
каталог ва
файллар билан
ишлаши мумкин.
Маил янги
фойдаланувчини
=ышиш ва=тида Нет
Wаре томонидан
автоматик
яратиладиган
=исмкаталогларни
ыз ичига
олади. Бу =исмкаталоглар
фойдаланувчининг
тармо=да =айд
=илиниши
ва=тида
шакллантириладиган,
щар бир
фойдаланувчи
учун махсус
ёзувларни ыз
ичига олади
ва електрон
почта
дастурлари
томонидан
ишлатилиши мумкин.
ЕТС - Интернет
тармощда
ишлатиладиган
ТСП/ИП баённомаларини
=ыллаб-=увватлаш
учун керак
былган
файлларни ыз
ичига олади.
Ишчи
стансияга компютернинг
локал
операсион
тизими (Нет Wаре
MS DOS, ОС/2,
УНИХ, Windows 95 ва
б. ОС лар билан
биргаликда
ишлаши мумкин)
ва тармо=кд мурожаат
=илишни таъминлаш
учун Нет Wаре
нинг иккита
дастури Нетх.сом
ва ИПХ.сом
жойлаштирилади.
Нетх.сом
дастури
амалий
дастур
сыровини
тащлил =илади
ва агар у тармо==а
тегишли
былса, уни
ИПХ.сом
дастурига
узатади, акс
щолда dos учун
крлдиради.
ИПХ.сом
дастури
файл-серверга
сыровни
юборади ва унинг
ты\ри
узатилишини назорат
=илади.
Тармо=да
ишлаш учун
фойдаланувчи
пунктлари
ишчи стансиясидан:
Нетх.сом
ва ИПХ.сом
дастурларини
ишга
туширади;
тармо=да
Логин.ехе
дастури ёрдамида
=айд =илинади;
пунктлари
операсион
тизимида
керакли амалий
дастурни
ишга
туширади.
Локал тармоснинг
файл-серверига
=ыйиладиган
талаблар
Новелл Нет
Wаре
ЛХТ нинг
асосий бы\ини
файлли
сервер
щисобланади. Унда
тармо=
операсион
тизими, маълумотлар
базаси ва
фойдаланувчиларнинг
амалий
дастурлари
жойлаштирилади.
Шунинг учун
файл-сервер
тармо=даги енг
кучли компютер
былиши керак,
чунки бутун
тармо=нинг унумдорлиги
ва функсионал
имкониятлари
унга
бо\ли=дир.
Файл-сервер
сифатида
тезкор
хотирасининг
си\ими 1632 Мбайтдан
кам былмаган
компютер
ишлатилиши
керак. Файл-сервер
винчестерининг
(=ыллаб-=увватлайдиган
тармо=
ресурси
асосий таксимловчисининг)
си\ими 12003000 Мбайтни
ташкил етиши
лозим.
Файл-сервер
ишининг ишончлилиги
тармо= ишининг
ишончлилигини
ани=
белгилагани
учун =атти=
дискдаги маълумотларни
адашишлардан
ва ёъ=отишлардан
щимоя =илиш учун
махсус
чораларни
кыриш керак.
Локал
тармо=, ишчи
стансияларига
=уйиладиган
талаблар
Ишчи
стансия
вазифасини
бажарувчи компютер
фойдаланувчига
унинг щамма амалий
масалаларини
ечиш имкониятини
таъминлаши
керак. Ишчи
стансияларга
талаб
файл-серверникига
=араганда
оддийро=дир. Фойдаланувчиларнинг
кыпчилик =исмини
816 Мбайт си\имли
тезкор
хотира ва 650 Мбайт
си\имли винчестер
тыла =ондиради.
Агар
ишчи стансия
фа=ат тармо=ли
ишлаш режимига
мылжалланган
былса, у
щолда унга,
аслини олганда,
винчестер щам,
егилувчан
дисклар щам
керак емас. Ишчи
стансияларни
дискларсиз
ишлатиш имконияти
пайдо былади.
Бундай стансиялардаги
операсион
тизим ишчи
стансиядаги
тармо=ли
платага ырнатилган
доимий еслаб
=олувчи =урилмадан
файл-сервер
бош=аруви
остида масофадан
туриб юкланади.
Шу билан бир
ва=тда
дискларсиз
ишчи стансиялар
асосида
=урилган ЛЩТ да
файл-серверга
юклама кескин
ошиб кетади
ва стансияда
автоном режимда
ишлаш имконияти
инкор =илинади.